گزارش وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی از آمار بازدیدکنندگان موزه‌ها و مکان‌های تاریخی تهران آشکار می‌کند که در نوروز امسال نیز مانند سال‌ قبل دو کاخ سعدآباد و گلستان پربازدیدترین مکان‌های تاریخی تهران بودند و کاخ نیاوران نیز در رتبه سوم قرار گرفت.

بر مبنای این گزارش، در بازه زمانی اول تا چهارم فروردین، بیش از ۵۵ هزار نفر از کاخ‌موزه سعدآباد و با‌لغ‌ بر ۳۶ هزار نفر از کاخ گلستان بازدید کردند. آمار بازدیدکنندگان مجموعه فرهنگی و تاریخی نیاوران نیز از ۲۹ هزار نفر فراتر رفت.  

پس از این سه مجموعه تاریخی و فرهنگی، موزه ملی ایران با بیش از هشت هزار بازدیدکننده و موزه آبگینه و سفالینه با حدود یک هزار و ۷۸۰ بازدیدکننده قرار گرفتند. موزه‌ فرش و موزه رضا عباسی نیز در رتبه‌های بعدی بودند.

ویدیوها و تصاویری که از مجموعه‌های تاریخی و فرهنگی سعدآباد، گلستان و نیاوران طی روزهای اخیر در شبکه‌های اجتماعی منتشر شد، حضور پرشمار علاقه‌مندان فرهنگ و تاریخ ایران را در این مکان‌های تاریخی نشان می‌دهد.

گزارش‌های آماری وزارت میراث فرهنگی نیز آشکار می‌کند که بسیاری از ایرانیان مناسبت‌های ملی مانند عید نوروز را برای بازدید از یادگارهای تاریخی و ملی مغتنم می‌شمارند. روابط عمومی کاخ‌موزه سعدآباد پس از پایان تعطیلات نوروز ۱۴۰۲، ، خبر داد که بیش از یک میلیون نفر در تعطیلات نوروز از این مجموعه که از مهم‌ترین بناهای به‌جامانده از دوران پهلوی است، بازدید کردند.

شمار بازدیدکنندگان از این مجموعه به قدری زیاد بود که نهادهای رسمی جمهوری اسلامی نیز نتوانستند بی‌سابقه بودن آن را انکار کنند و به افزایش ۲۵ درصدی نسبت به سال قبل از آن اذعان کردند.

ساخت کاخ سعدآباد در دوران قاجار آغاز شد اما این مجموعه در دوران رضا شاه پهلوی و پس از آن، محمدرضا شاه پهلوی تکمیل شد و اکنون متشکل از بخش‌های مختلف از جمله کاخ ملت، موزه مردم‌شناسی، موزه خودرو، موزه سبز، موزه آب، موزه برادران‌ امیدوار، موزه ظروف سلطنتی و ساختمان جمهور است.

در این میان، گزارش‌ آماری میراث فرهنگی از بازدیدهای نوروزی کاخ سعدآباد نشان می‌دهد که بیشتر مردم بازدید از کاخ‌موزه ملت را ترجیح می‌دهند؛ بنای مشهوری که علاوه بر کاربری اداری و تشریفاتی‌، اقامتگاه تابستانی محمدرضا شاه پهلوی و شهبانو فرح پهلوی بود و به دلیل نمای سفیدش، به کاخ سفید ایران شهرت داشت.

دستور ساخت کاخ ملت یا همان کاخ سفید را رضا شاه پهلوی در سال ۱۳۱۰ صادر کرد. این مجموعه که شامل ۵۴ واحد از جمله ۱۰ تالار تشریفات و یک سفره‌خانه ۲۲۰ مترمربعی است، در سال ۱۳۱۵ به بهره‌برداری رسید.

در ساخت کاخ ملت، هنرمندان برجسته و مشهوری نقش داشتند؛ گچ‌بری‌های داخل کاخ را استادانی چون حسین کاشی و غلامرضا پهلوان بر عهده گرفتند. سنگ مرمر‌ سرسرا‌ها از معادن یزد و تربت‌حیدریه آمد و دورتادور سرسرا‌ها نیز با نقاشی‌های استاد حسین بهزاد و شاگردانش و تابلو فرش‌های نفیس ایرانی مزین شد.

کاخ‌های گلستان نیز که رتبه دوم بازدیدهای نوروزی را به خود اختصاص داده، یادگاری به‌جامانده از دوران‌ مختلف تاریخی ایران است که سنگ بنای اولیه آن تحت عنوان «ارگ سلطنتی تهران» در دوران صفویه گذاشته شد اما ساخت آن در دوران قاجار به پایان رسید و در دوران پهلوی بازسازی شد. این کاخ با معماری خاص و منحصربه‌فرد تالارها و عمارت‌هایش، بازدیدکنندگان را به هزارتوی تاریخ و هنر ایران فرا می‌خواند.

مجموعه تاریخی نیاوران نیز که تاکنون رتبه سوم بازدیدهای نوروزی را داشته است، ابتدا به دستور ناصرالدین‌شاه قاجار ساخته شد و پس از توسعه کاخ نیاوران در زمان پهلوی دوم، به دفتر کار محمدرضا شاه پهلوی تبدیل شد.

مرور آمار بازدید‌های نوروزی از موزه‌ها و مکان‌های تاریخی در تهران از این موضوع پرده برمی‌دارد که مکان‌های تاریخی متعلق به پادشاهان ایران در صدر مکان‌های پربازدید در تعطیلات نوروزند.

در شهرهای دیگر ایران نیز بازدید از مکان‌های تاریخی که دوران پادشاهی ایران را یادآوری می‌کنند، در صدر قرار گرفته است؛ به‌ طوری‌ که در پنج روز نخست امسال، بیش از دو میلیون و ۷۰۰ هزار نفر از آثار تاریخی و باستانی بازدید کردند. از این میان، تخت جمشید در استان فارس با بیش از ۱۳۹ هزار بازدیدکننده پس از آرامگاه حافظ در شیراز بیشترین بازدیدکننده را داشت. گزارش آماری وزارت میراث فرهنگی نیز آشکار می‌کند که روزانه به‌طور متوسط ۳۷ هزار نفر از مجموعه جهانی تخت‌ جمشید بازدید می‌کنند.